مدیر ارشد داده chief data officer – CDO کیست؟
مدیر ارشد داده chief data officer – CDO کیست؟
با توجه به روند تحول دیجیتالی که طی سالهای اخیر در سازمان ها در حال وقوع است، نیاز به یک مدیر ارشد داده یا chief data officer در سازمان ها بیشتر می گردد. یکی از دلایل اصلی این امر را می توان توجه بیشتر به داده محوری برای مدیریت و تصمیم گیری های کسب و کاری دانست.
انتظار می رود مدیر ارشد دیتا بتواند شرکت را دردستیابی به بیشترین ارزش از داده های سازمانی راهنمایی و هدایت نماید.
بعنوان یکی از جدیدترین پست های ارشد در سازمان، مدیر ارشد دیتا (CDO) اغلب گزارشهای خود را به مدیر عامل یا مدیر ارشد اجرایی سازمان ارائه می دهد. و کمتر اتفاق می افتد که این مدیر ارشد اجرایی به مدیر فناوری اطلاعات (CTO) یا مدیر ارشد اطلاعات (CIO) گزارش دهد.
در بسیاری از سازمان ها مدیر ارشد داده ها همکاری نزدیکی با مدیر ارشد بازاریابی (Chief Marketing Officer) نیز دارد تا بتوان از داده های تحلیلی بدست آمده، در جهت بهبود تعامل با مشتری، پشتیبانی از تجربه مشتری و در نهایت هدایت فروش استفاده نماید.
نکته جالب اینجاست که پست مدیر ارشد دیتا از طرفی بسیار وابسته به پست مدیر ارشد اطلاعات (CIO) می باشد، ولی از سوی دیگر فعالیتی کاملا مجزا دارد. عموما مدیر ارشد اطلاعات، فن آوری های مورد نیاز برای جمع آوری، ذخیره و دسترسی به داده ها را توسعه و پشتیبانی می نماید. برای این منظور با مدیر ارشد داده همکاری می نماید تا این اطمینان حاصل گردد که فناوری های انتخاب شده از اهداف شرکت در مورد استفاده از داده ها و حکمرانی داده پشتیبانی می کنند.
محققان و مدیران داده بر این باور هستند که سازمانهای موفق، مسئولیت های واضح و مشخصی را برای مدیر ارشد داده و مدیر ارشداطلاعات و دیگر سمت های اجرایی که با برنامه های مدیریت داده سازمان در تعامل هستند، تعیین می کنند.
حتما بخوانید: تحول دیجیتال چیست؟
تکامل موقعیت CDO
سازمان ها تا زمانی که زنده باشند عملیات جمع آوری و تحلیل داده ها را انجام می دهند. اما با پیشرفت سریع سیستم های کامپیوتری در نیمه دوم قرن بیستم، حجم داده ها نیز به صورت تصاعدی رشد کرد و در کنار آن فرصت های جدیدی شغلی در سازمان ها برای تجزیه و تحلیل حجم زیاد داده ها ایجاد شد.
در ابتدای این مسیر در اغلب سازمان ها وظیفه تحلیل داده ها به بخش های فناوری اطلاعات سازمان سپرده میشد و این درحالی بود که مدیریت ارشد اطلاعات در سازمان اغلب وظیفه، مسئولیت و نظارت بر برنامه های حفظ داده های سازمانی را داشتند و این امر موجب می شد که خروجی لازم در حوزه تحلیل دیتا بدست نیاید.
این امر موجب گردید تا پست سازمانی مدیر ارشد داده در اوایل قرن بیست یکم ایجاد شود، تا مسئولیت مدیریت و نظارت بر داده ها را بر عهده بگیرد.
بعنوان مثال کمپانی Capital One که در حوزه خدمات مالی و کارت های اعتباری فعالیت دارد، در سال 2012، کاترین کِلی داس را به عنوان مدیر ارشد داده منصوب کرد و برای اولین بار این سمت ارشد را در سازمان خود به رسمیت شناخت.
بخش عمده ای از کار مدیر ارشد داده (CDO) کمک به سازمان برای ایجاد سیاست های حکمرانی داده ها می باشد.
تمرکز بر این سمت زمانی در سازمانها بیشتر درک شد که داده های بزرگ (Big Data) بعنوان یک دارایی تجاری محسوب گردید که می تواند برای شناسایی و ایجاد فرصت های جدید درآمدی و کاهش هزینه های عملیاتی سازمان کمک های زیادی به سازمان ها نماید.
با توجه به حرکت بیشتر سازمان ها به استراتژی مدیریت تصمیم مبتنی بر داده (Data-Driven decision management)، مدیران ارشد داده بایستی اطمینان حاصل کنند که تیم های سازمانی به سادگی به داده ها دسترسی خواهند داشت و ابزارهای گزارش دهی اطلاعات دقیق، با کیفیت و قابل اعتمادی را در اختیار دپارتمان های کسب و کاری سازمان قرار می دهند.
برای رسیدن به این هدف، انجمنی جهانی با نام انجمن بین المللی مسئولان ارشد داده (international Society of Chief Data Officer) تشکیل گردیده است که بعنوان یک مرکز مشاوره بی طرف، به دنبال توانمند سازی مدیران ارشد داده و دیگر افراد مرتبط با استراتژی های سازمانی مبتی بر حکمرانی و مدیریت داده، فعالیت می کند.
حتما بخوانید: آیاسمت های ارشد مدیریتی و کلیدی در سازمان را می شناسید؟
نقش مدیر ارشد داده در سازمان چیست؟
صرف نظر از جایی که CDO در چارت سازمانی یک شرکت قرار داده می شود، بیشترین مسئولیت را در خصوص استراتژی های کلی داده های سازمانی بر عهده دارد.
بر این اساس، مدیر ارشد داده مسئولیت نحوه استفاده استراتژیک سازمان از داده ها، یعنی نحوه برخورد شرکت و کارکردهای تجاری که بایستی در انجام امور سازمان بایستی به آن توجه گردد، می باشد.
بر این اساس، مدیر ارشد داده مسئولیت نحوه استفاده استراتژیک سازمان از داده ها، یعنی نحوه برخورد شرکت و کارکردهای تجاری که بایستی در انجام امور سازمان بایستی به آن توجه گردد، می باشد.
برخی از وظایف مدیر ارشد داده عبارتند از:
- بهبود عملکرد
- بهبود جریان درآمدی موجود سازمان
- افزایش بهره وری
- تعامل بیشتر با مشتریان و ذی نفعان سازمان
- ایجاد مسیرهای درآمدی جدید
- فعال سازی فرصت های تجاری جدید در سازمان
انتظار می رود مدیران ارشد داده با استفاده از فناوری های جدید مانند هوش تجاری و روش های پیشرفته تحلیل دیتا بتوانند این وظایف را بخوبی انجام دهند. در این میان یکی از وظایف بسیار مهم مدیران ارشد داده، ایجاد تیمی از متخصصان داده است که درک صحیحی از صنعتی که در آن فعال هستند و اهداف سازمانی داشته باشند، بطوری که بتوانند با استفاده از تجزیه و تحلیل داده ها برای رفع نگرانی ها، چالش ها، خطرات و فرصت های سازمان عمل نمایند.
علاوه بر این، سمت مدیر ارشد داده وظیفه ایجاد و حفظ سیاست ها و رویه های حکمرانی داده های سازمان بر اساس چرخه عمر داده را بر عهده دارد. انجام چنین کارهایی مستلزم این است که مدیر ارشد داده با سایر مدیران همرده خود همکاری تنگاتنگی داشته باشد.
حتما بخوانید: آشنایی با ده عنوان شغلی نو ظهور و پولساز فناوری اطلاعات
مسئولیت های کلیدی مدیر ارشد داده
بر اساس گزارشات موسسه گارتنر، نقش مدیر ارشد داده در مسیر توسعه خود در چندین دوره زمانی مختلف تغییر کرده است بطوریکه در ابتدا این سمت بر مدیریت داده ها متمرکز بود و پس از آن برای تجزیه و تحلیل داده ها تحول یافت.
طی سالهای اخیر مدیریت ارشد داده به هدایت تحول دیجیتال در سازمان ها بسیار کمک کرده است و تمرکز از محوریت پروژه ها بر محوریت محصولات سازمان داشته است که این کارکرد بیشتر بر اساس نسخه CDO 4.0 ارائه شده است.
CDO 1.0 was focused exclusively in data management.
CDO 2.0 started to embrace analytics.
CDO 3.0 led and participated quite heavily in digital transformation.
This fourth version of the CDO is focused on products, and on managing profit and loss instead of just being responsible for driving D&A projects and programs.
CDO 2.0 started to embrace analytics.
CDO 3.0 led and participated quite heavily in digital transformation.
This fourth version of the CDO is focused on products, and on managing profit and loss instead of just being responsible for driving D&A projects and programs.
البته در کنار این رویکرد ساختاری انجمن بین المللی مسئولان ارشد داده (international Society of Chief Data Officer) مسئولیت های دیگری را نیز برای مدیر ارشد داده اعلام نموده است که برخی از آنها عبارتند از:
- نظارت بر معماری سطح بالا
- توسعه و پیاده سازی نقشه راه
- تنظیم نیازهای داده
- استفاده از داده ها برای دستیابی به اهداف استراتژیک سازمان
اهمیت مدیر ارشد داده
از انجایی که در دهه های اخیر رشد داده ها به طرز باورنکردنی در حال انفجار می باشد و سازمانها دریافته اند که می توانند با داده های ساختاریافته (مانند انواع بانکهای اطلاعاتی) و غیر ساختاریافته (مانند عکس و فیلم و …) برای استخراج سطح دیگری از داده ها استفاده کنند و در کل چنین رویکردهایی بینش جدیدی را دراختیار سازمان ها قرار داد تا به منظور بهبود عمکرد سازمان از آنها بهره ببرند.
طی سالهای اخیر، رهبران سازمانی، به داده ها و توانایی تحلیل و استخراج داده ها برای دستیابی به اطلاعات و بینش لازم در مسیر تحول دیجیتال و بازارهای نوظهور دیجیتالی امروز را، امری ضروری می دانند.
بطور خلاصه:
هر سازمانی که بتواند داده های خود را بعنوان یک دارایی ارزشمند ببیند، بالغ شده است و می تواند از داشتن مدیر ارشد داده ها برای مدیریت این دارایی بهره مند شود.
آینده بازار برای سمت سازمانی مدیر ارشد داده
نقش CDO در حال به دست آوردن جذابیت در بسیاری از بازارهای کلیدی است، در شرایطی که داده ها در حال تکثیر هستند و فناوری های مبتنی بر داده با سرعت در حال پیشرفت هستند. شرکت‌های بیشتر و بیشتری درباره دادهها بیشتر با سهامداران صحبت می‌کنند، که به نوبه خود یک محرک بالقوه برای تقاضا برای CDO های جدید با وظایف اجرایی گسترده‌تر است.
به طور کلی، با توجه به نرخ رو به رشدی که افزایش انتصابات CDO درطی سالهای اخیرداشته است، نشان می دهد که نقش CDO در کوتاه مدت به رشد خود ادامه خواهد داد – اما تا چه حد و برای چه مدت نامشخص است، به ویژه با توجه به اینکه شرکت ها هنوز در حال جذب متخصص برای این پست سازمانی هستند.
پیشنهاد برای مطالعه
