عناوین سازمانی در چه سطوحی دسته بندی می شوند؟

• هيئت مدیره • مدیران ارشد • معاونان و مدیران • مدیران • کارشناسان • افراد مبتدی

بالاترین عنوان شغلی در سازمان چیست؟

در بالای سلسله مراتب عنوان شغلی، مدیران ارشد قرار دارند. مدیر عامل (مدیر ارشد اجرایی) معمولاً تمام افرادی را که دارای عناوین سطح مدیر ارشد هستند را تعیین می کند.

چه عنوانی در سازمان بالاتر از مدیرعامل است؟

یک مدیر عامل توسط هیئت مدیره یک شرکت استخدام و اخراج می شود. این به رئیس هیئت مدیره قدرت بالاتر از مدیر عامل می دهد.

آیا سمت های ارشد مدیریتی و کلیدی در سازمان را می شناسید؟

شاید تا به حال با این مسئله برخورد کرده باشید که درمصاحبه های استخدامی، رزومه ها، مراودات با شرکت های خارجی و مواردی از این دست افراد از اصطلاحات اختصاری و مخفف برای بیان سمت خود استفاده می نمایند. بطور مثال افراد خودشان را CTO ،CEO،CIO و…معرفی می کنند.

استفاده از این ادبیات در مراودات کسب و کاری بین المللی بسیار رایج می باشد و برای مدیران و افرادی که ارتباطات زیادی با شرکت های داخلی و خارجی دارند دانستن وزن هر سمت سازمانی برای نوع تعامل و میزان قدرت فرد در سازمان از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

در اینجا سعی شده است لیستی از مهمترین سمت های سازمانی بین المللی و معادل مورد استفاده و مرسوم در شرکت های داخلی را بیان نماییم. البته باید تاکید کرد که در این مقاله بیشتر سعی شده است به سمت های ارشد و کلیدی در سازمان ها اشاره گردد.

در ابتدا لازم است با سه مفهوم کار، شغل و پست در سازمان آشنا شویم.

تعریف کار در سازمان چیست؟

منظور از کار در سازمان، به مجموعه فعالیت هایی در سازمان گفته می شود که نتایج آن باعث تغییر، ایجاد، یا تولید کالا و یا خدمتی که دارای ارزش اقتصادی است.

تعریف شغل در سازمان چیست؟

بصورت ساده می توان هر کار تعریف شده ای در سازمان را شغل نامید. بعبارت دیگر شغل کاری است که حدود آن در سازمان مشخص و شفاف شده است.

بر این اساس و با توجه به تعاریف کلاسیک می توان شغل را مجموعه ای از وظایف و مسئولیت های همگون و مشابه دانست که برای تحقق هدفی مشخص به عنوان کار واحد شناخته می شود و انجام آن نیازمند داشتن مهارت های لازم و از پیش تعریف شده می باشد که از عهده یک نفر برمی آید.

تعریف پست در سازمان چیست؟

پست یا سِمت در سازمان، به جایگاه و موقعیتی گفته می شود که شغل در آن قرار می گیرد و شاغل در آن ایفای نقش می کند. به زبان ساده می توان گفت شغل در قابل پست سازمانی معنای خویش را می یابد.نکته ای که باید به آن توجه داشت این است که عنوان شغل و پست در سازمان می تواند یکسان و یا متفاوت باشند.

سطوح مدیریت در سازمان

اصطلاح سطوح مدیریت به خط تقسیمی اطلاق می شود که بین پست های مدیریتی مختلف در یک سازمان وجود دارد. با افزایش اندازه شرکت و تعداد نیروی کار، تعداد سطوح مدیریتی همراه با آن نیز افزایش می یابد . سطوح مختلف مدیریت می تواند زنجیره فرماندهی را در یک سازمان و همچنین میزان اختیارات را تعیین کند که معمولاً تأثیر مستقیمی برقدرت تصمیم گیری توسط هر پست های مدیریتی دارد.

سطوح مدیریت را می توان به طور کلی به سه دسته اصلی طبقه بندی کرد که همگی مدیران را به انجام وظایف مختلف هدایت می کند.

1. سطح مدیریتی ارشد (Top Level Management)

این سطح از مدیریت متشکل از هیئت مدیره یک سازمان و مدیر عامل است.که در آن بالاترین سطح قدرت و اختیار وجود دارد، زیرا بر اهداف، سیاست‌ها و رویه‌های یک شرکت نظارت دارد. اولویت اصلی آنها برنامه ریزی استراتژیک و اجرای موفقیت کلی کسب و کار است.

نقش ها و مسئولیت های سطوح عالی مدیریت را می توان به شرح زیر خلاصه کرد:

تعیین اهداف و سیاست های کلان شرکت در کسب و کار.
صدور دستورالعمل های لازم برای تهیه بودجه های خاص هر یک از بخش های سازمان، جدول زمانی، رویه ها و غیره.
تهیه برنامه ها و سیاست های استراتژیک برای سازمان.
انتصاب مدیران اجرایی برای مدیریت سطح میانی
ایجاد کنترل در کلیه بخشهای سازمانی.
از آنجایی که سطح مدیریت عالی از هیئت مدیره تشکیل شده است، مسئولیت برقراری ارتباط با خارج از سازمان را نیز بر عهده دارد و برای عملکرد شرکت در مقابل سهامداران یک سازمان پاسخگو است.
ارائه راهنمایی کلی، جهت دهی، و تشویق هماهنگی و همکاری.

2. سطح مدیریت اجرایی یا میانی (Mid-Level Management)

مدیران شعب و بخش ها این سطح مدیریت میانی را تشکیل می دهند. این افراد برای عملکرد بخش مربوطه خود مستقیماً به مدیریت ارشد پاسخگو هستند و زمان بیشتری را به وظایف سازمانی و هدایتی اختصاص می دهند. برای سازمان‌های کوچک‌تر، اغلب تنها یک لایه از مدیریت میانی وجود دارد، اما شرکت‌های بزرگ‌تر می‌توانند سطوح ارشد و پایین‌تر را در این بخش میانی ببینند.

نقش ها و مسئولیت های سطح میانی مدیریت را می توان به شرح زیر خلاصه کرد:

اجرای برنامه های سازمان مطابق با خط مشی ها و دستورالعمل های تعیین شده توسط مدیریت ارشد سازمان.
طرح ریزی برای واحدهای زیرمجموعه سازمانی که تحت نظارت خود هستند.
مشارکت در فرآیندهای استخدام و آموزش مدیریت سطوح پایین.
تفسیر و تبیین خط مشی ها از مدیریت سطح بالا تا مدیریت سطوح پایین.
ارسال گزارش هاو داده های به موقع و کارآمد به مدیریت ارشد .
ارزیابی عملکرد مدیران سطح پایین.
الهام بخشیدن به مدیران سطوح پایین تر برای بهبود عملکردشان.

3. نظارت، عملیاتی یا سطح پایین مدیریت

این سطح از مدیریت متشکل از سرپرستان، سرکارگران، مسئولان بخش و همه مدیران اجرایی دیگر است که کارشان عمدتاً باید با نظارت بر منابع انسانی و هدایت کارکنان اجرایی انجام شود. به بیان ساده، مدیران در سطوح پایین در درجه اول به اجرا و هماهنگی گردش کار روزانه می پردازند که از تکمیل پروژه ها و برآورده شدن محصولات قابل تحویل اطمینان می دهد.

نقش ها و مسئولیت های سطوح پایین مدیریت را می توان به شرح زیر خلاصه کرد:

واگذاری مشاغل و وظایف به کارگران مختلف.
راهنمایی و آموزش کارگران در فعالیت های روزمره.
نظارت بر کیفیت و کمیت تولید.
حفظ روابط خوب در سطوح پایین سازمان.
ایفای نقش به عنوان میانجی از طریق اطلاع رسانی مشکلات، پیشنهادات و درخواست های توصیه ای و غیره. کارگران را به سطوح بالاتر مدیریت رسانده و به نوبه خود اهداف و مقاصد سطح بالاتر را برای کارگران روشن می کند.
کمک به رسیدگی و رفع شکایات کارگران.
نظارت و هدایت زیردستان.
مشارکت در فرآیند استخدام و آموزش کارگران خود.
تنظیم ماشین آلات، ابزار و منابع لازم و غیره. برای انجام وظایف سازمانی ضروری است.
تهیه گزارشات دوره ای در خصوص عملکرد کارگران.
رعایت نظم، آراستگی و هماهنگی در محیط کار.

انواع سطوح مدیریت در سازمان

یک سازمان می‌تواند مدیران مختلفی در عناوین مختلف، سطوح اختیارات و سطوح سلسله مراتب مدیریتی که در بالا توضیح دادیم داشته باشد، به منظور تخصیص صحیح نقش‌ها و مسئولیت‌ها به تمام پست‌های مدیریتی، مهم است که تفاوت‌های کلیدی بین سطوح مختلف مشخص گردد.

در زیر به برخی از سمت های مهم سازمانی و وظایف آنها بطور خلاصه اشاره شده است:

Board of Directors

بطور خلاصه می توان هیئت مدیره را مسئول تعیین استراتژی های کلان سازمان و همچنین نظارت بر عملکرد مدیرعامل و تحقق اهداف سازمان دانست.

حتما بخوانید: تحول دیجیتال چیست؟

Chairman

رئیس هیئت مدیره که وظایف آنها به طور معمول شامل برقراری ارتباط قوی با مدیر ارشد و سطح بالا، تدوین استراتژی تجاری شرکت با همکاری هیئت مدیره، نماینده مدیریت و حفظ صداقت شرکت است. رئیس هیئت مدیره توسط اعضای هیئت مدیره انتخاب می شود.

Chief Executive Officer (CEO)

عالی رتبه ترین مقام اجرایی سازمان یا همان مدیرعامل می باشد که مسئول راهبری و مدیریت کلیه امور در شرکت می باشد. علاوه بر اصطلاح CEO از کلمه President نیز در ادبیات بین الملل برای این سمت شغلی استفاده می گردد. مدیر عامل توسط هیئت مدیره انتخاب می گردد.

Chief Operating Officer (COO)

مدیر ارشد اجرایی یا مدیر عملیاتی یکی از سمت هایی بسیار رده بالا در برخی شرکت های بزرگ می باشد که بعد از مدیر عامل جزء بالاترین سمت های اجرایی در شرکت می باشد. کسی که به این سمت منصوب شده است معمولا وظیفه راهبری و نظارت بر امور اجرایی در شرکت و ارائه گزارش روزانه به مدیر عامل را بر عهده دارد. از دیگر عناوینی که برای این سمت استفاده می شود می توان به Vice President of Operations or General Manager اشاره کرد.

Chief Financial Officer (CFO) or Controller

مدیریت ارشد مالی که بالاترین مقام مدیریت منابع مالی را در سازمان بر عهده دارد. کسی که عهده دار این سمت می باشد وظیفه مدیریت و نظارت بر منابع مالی سازمان را عهده دار می باشد.

Chief Marketing Officer (CMO)

مدیر ارشد مارکتینگ می باشد که در ایران از آن بعنوان مدیر ارشد بازاریابی یاد می شود. البته استفاده از مدیر ارشد بازاریابی در برگردان فارسی برای این سمت در برخی منابع فارسی اختلاف وجود دارد و برخی عقیده دارند که بازاریابی بخشی از وظایف این سمت می باشد و استفاده از کلمه مارکتینگ برای این سمت می تواند دقیق تر باشد.

Chief Technology Officer (CTO)

مدیر ارشد تکنولوژی که بیشتر برای امور توسعه ای و بهبود فناوری در سازمان ها مورد استفاده قرار می گیرد. این سمت در سازمان های ایرانی معمولا برای مدیریت های حوزه فناوری اطلاعات و آی تی مورد استفاده قرار می گیرد. در خصوص این سمت نیز با توجه به تعاریف استاندارد جهانی آن، شرح وظایف گسترده تری نسبت به مدیر فناری اطلاعات برای آن قائل است.

Chief Information Officer (CIO)

مدیر ارشد اطلاعاتی یا مدیر ارشد فناوری اطلاعات که بالاترین مقام در حوزه های تصمیم گیری فناوری اطلاعات در شرکت ها و سازمان ها می باشد.

Chief Knowledge Officer (CKO)

مدیر ارشد دانش که یکی از سمت هایی است که در سازمان های بزرگ نقش بسیار مهمی در مدیریت سرمایه های فکری و دانشی سازمان را برعهده دارد و سیاست گزاری شیوه نامه های مدیریت دانش توسط این سمت مدیریت و راهبری می شود. با توجه به وابستگی به اطلاعات و دانش در سازمان ها و شرکت ها و اهمیت دسته بندی و تحلیل درست اطلاعات برای بهبود عملکرد سازمان، استفاده از این سمت می تواند نقش بسیار موثری در رسیدن به این هدف ایفا نماید.

Chief Human Resource Management (CHRM)

مدیر ارشد منابع انسانی که مدیریت کلیه امور مربوط به پرسنل سازمان از جمله جذب و استخدام، نگهداشت، جبران خدمات، ارزیابی عملکرد و … بر عهده این سمت می باشد. در سالهای اخیر با توجه به تغییر نگاه مدیریتی سازمان ها و اهمیت به ارزش نهادن به پرسنل در سازمان عنوان این سمت به مدیریت ارشد سرمایه های انسانی در حال تغییر می باشد.

Chief Learning Officer (CLO)

مدیر آموزش سرمایه های انسانی سازمان است که وظیفه برنامه ریزی های آموزشی در سطوح مختلف سازمان برای پرسنل شرکت می باشد.

Chief Commercial Officer (CCO)

مدیر ارشد بازرگانی، همانطور که از نام آن پیداست این سمت وظیفه مدیریت و راهبری کلیه مراودات بازرگانی داخلی و خارجی را برعهده دارد.

حتما بخوانید: مدیر ارشد داده chief data officer – CDO کیست؟

Chief Legal Officer (CLO)

مدیر ارشد حقوقی سمتی است که درشرکت ها و سازمان های بزرگ با توجه به مسائل حقوقی متعددی که در حوزه قراردادها و مسائل قانونی وجود دارد بنابراین در این سازمان یک واحد حقوقی برای پرداختن به مسائل حقوقی سازمان در نظر گرفته می شود تا بتوان بصورت تخصصی چنین موضوعاتی را بررسی نمود.

Chief Sales Officer (CSO)

مدیر ارشد فروش که بعنوان Sales Director نیز شناخته می شود وظیفه برنامه ریزی و مدیریت برنامه های فروش شرکت را برعهده دارد.

Chief Digital Officer (CDO)

مدیر ارشد دیجیتال یکی از سمت هایی است که عمر زیادی از ایجاد آن نمی گذرد. فردی که این سمت را برعهده دارد معمولا بالاترین مقام اجرایی در سازمان است که وظیفه رهبری تحول دیجیتال در سازمان را برعهده دارد.

Chief Analytics Officer (CAO)

مدیر ارشد تحلیل داده یکی از مدیران ارشد در سازمان می باشد که وظیفه تحلیل داده های سازمانی را برعهده دارد. این سمت نیز از جمله جایگاه های سازمانی است که عمر زیادی از ایجاد آن در سازمان ها نگذشته است.

Chief Experience Officer (CXO)

مدیر ارشد تجربه مشتری، تعاملات مثبت با مشتریان خارجی سازمان را تضمین می کند.

Chief Learning Officer (CLO)

مدیر ارشد آموزش تضمین می کند که برنامه و استراتژی آموزش های سازمانی از اهداف کلی کسب و کار پشتیبانی می کند.

Chief Risk Officer (CRO)

وظیفه مدیر ارشد ریسک ارزیابی و کاهش تهدیدهای رقابتی، نظارتی و تکنولوژیکی قابل توجه برای سرمایه و درآمد یک شرکت است.

مسئولیت ها در سطح C-level یا مدیریت ارشد سازمان

اعضای سطح C به طور هماهنگ کار می کنند تا اطمینان حاصل کنند که استراتژی ها و عملیات شرکت با برنامه ها و خط مشی های تعیین شده آن مطابقت دارد. در شرکت‌های خصوصی، فعالیت‌هایی که به سمت افزایش سود برای سهامداران متمایل نیستند، به طور معمول تحت نظر پرسنل مدیریت سطح C اصلاح می‌شوند.

مدیران C-suite موقعیت‌های پر استرس را اشغال می‌کنند و بنابراین با بسته‌های جبرانی بالا پاداش می‌گیرند.

چگونه می توان شغلی را شروع کرد که در مدیریت های ارشد به پایان می رسد؟

یک نقشه راه استاندارد برای رسیدن به C-suite وجود ندارد. برای برخی، فعال بودن و متفکر بودن در مورد تدوین مسیر شغلی خود ضروری خواهد بود، در حالی که برخی دیگر ممکن است به سادگی از طریق لابی گری و ارتباط با افراد با نفوذ در سازمان، از پس آن برآیند. در هر صورت، سخت کوشی و سابقه کار تخصصی در هر حوزه ضروری است. داشتن مدارک معتبر مانند MBA از یک مدرسه عالی کسب و کار نیز مزیت محسوب می شود.