موج جدید مشاغل استخدامی فناوری اطلاعات چیست؟
آیا عناوین جدید نشانگر تغییر در ماهیت فناوری اطلاعات و حرکت بسوی مشاغل و تیم های چند وظیفه ای (Cross-Functional) می باشد؟
اینها سوالاتی است که در این روزها در ذهن بسیاری از فعالان حوزه فناوری اطلاعات وجود دارد و در کنار آن با تعییراتی که در حوزه فناوری های نو ظهور و تحول دیجیتال در سازمان ها در حال رخ دادن می باشد، تمرکز بر روی عناوین مشاغل جدید، خصوصا در حوزه فناوری اطلاعات جدی تر شده است و شاید بتوان گفت در این دوره گذار از ساختار فعلی فناوری اطلاعات بسوی فناوری های نو ظهور مدیران منابع انسانی نیز تا حدی دچار سردرگمی برای جایگزینی و یا ایجاد پست های جدید سازمانی در این حوزه ها شده اند.
هنگامی که یک روند فناوری بوجود می آید و جایگاهی را در فضای فناوری اطلاعاتی مستحکم می نماید، می توان عناوین و نقشهای شغلی جدیدی را که در پی خود به همراه می آورد پیش بینی نمود.
پردازش ابری (Cloud Computing)
امروزه عناوینی همچون معمار ابری (Cloud Architect) یا مهندس فضای ابری (Cloud Engineer) و موارد بسیار از این دست در بازار کار IT دیگربا گوش ما آشنا هستند و هر روزه چنین عناوینی را در درخواست های استخدامی شرکت ها می توان مشاهده نمود.
اما آیا چنین عناوین شغلی در بازار کار 10 سال قبل نیز وجود داشتند؟
این روزها عناوین شغلی در حال ظهور در حوزه فناوری اطلاعات، تنها فناوری های نوظهور را نشان نمی دهد بلکه خبر از تغییرات اساسی در ماهیت فناوری اطلاعات بویژه تکامل آن از بخش سرویس و خدمات به هدایت و رهبری کسب و کار است.
عناوین شغلی جدید و آینده نگر در فناوری اطلاعات نیز، در بعضی موارد خطوط مبهم بین نقش ها را که مرتباً توسط بخش های گسسته در یک سازمان تعریف می شود، منعکس می کند. بطور مثال وکیل هوش مصنوعی، نشان بوجود آمدن مشاغل میان رشته ای و تغییر در نقش های سازمانی و کارکردهای آنها را دارد.
مارک هیل، مدیر ارشد اطلاعات (CIO) شرکت بین المللی میسون فرانک می گوید:
”سازمان های فناوری اطلاعات باید در فعالیت های خود بسیار روان تر عمل کنند و تیم های داخلی بایستی مشکلات کسب و کاریشان را خودشان حل کنند”. این نسل جدیدی از IT را خواهد بود که بسیار متمرکز بر تجارت است و مداوم در حال تغییر و تحول می باشد.“
نکته حائز اهمیت این است که توجه به نیاز شغلی فناوری های در حال ظهور امروزی و مسئولیت های مرتبط با آنها و ارتباطشان با برخی فناوری های نو ظهور دیگر همچون اینترنت اشیاء، یادگیری ماشین، تجزیه و تحلیل اطلاعات و موارد دیگری ازاین دست می باشد.
بدیهی است با تغییراتی که به سرعت در حوزه فناوری در حال وقوع می باشد، شانس پیشرفت در مشاغل سنتی در سازمان ها بشدت کاهش می یابد و به مرور زمان اقبال خود را از دست می دهد و در مقابل آن متخصصینی که توانسته اند خود را با مشاغل جدید مورد نیاز سازمان ها همگام نمایند و دانش لازم در این زمینه را کسب نمایند شانس بیشتری در آینده نزدیک برای کسب پست های سازمانی پر درآمد در حوزه فناوری اطلاعات و مشاغلی که به تبع آن در بخش های کسب و کاری سازمان ها در حال شکل گیری می باشد، جای دهند.
در اینجا به ده عنوان شغلی که بر اساس تحقیقات صورت گرفته در آینده خیلی نزدیک بعنوان مشاغل پرآمد در حوزه فناوری اطلاعات دارای آینده درخشانی هستند اشاره شده است.
بدیهی است که لیست مشاغل اینچنین بسرعت در حال افزایش می باشد. با این حال در اینجا سعی شده است که تمرکز بیشتر بر طیفی از مشاغل باشد که از دو جنبه جدید بودن و درآمد زا بودن در موج بعدی مشاغل فناوری اطلاعات و رهبری کسب و کار بسیار فرصت آفرین هستند.
مهندس یادگیری ماشین (Machine Learning Engineer)
یادگیری ماشین (Machine learning) یک مجموعه از مهارت های مبتنی بر هوش مصنوعی می باشد که تقاضای شرکت ها برای متخصصین این حوزه، به شدت در حال افزایش می باشد. یکی از دلایل افزایش درخواست برای این تخصص تاثیر فناوری های مبتنی بر یادگیری ماشین می باشد که در صنایع منجر به افزایش اتوماسیون و خودکار سازی تجهیزات و تصمیم گیری آنها برای انجام یکسری از فعالیتها بدون دخالت نیروی انسانی می گردد.
رشد این فناوری زیرشاخه هایی از عناوین شغلی یادگیری ماشین را به همراه داشته است که برخی از آنها عبارتند از:
- مربی ماشین (machine Trainer)
- تست کننده ماشین (Machine Tester)
- متخصص یادگیری ماشین (Machine Learning Expert)
نکته حائز اهمیت در خصوص این حوزه تخصصی، همپوشانی آن باد دیگر نقش ها و پیش رانه های کسب و کار همچون تحلیل داده ها (Data Analytics) می باشد.
با آنکه یادگیری ماشین هنوز در حال توسعه و گامهای بلوغ خود می باشد، با این حال در همه چیز از امور مالی گرفته تا رسانه های اجتماعی کاربرد دارد. تجمیع و تحلیل داده های بسیار عظیم در صنایع مختلف و تحلیل آنها با کمک یادگیری ماشین و در تجزیه و تحلیل آن بوسیله دادهای آماری می تواند منجر به گامهای جدیدی در توسعه کسب و کار و تجاری سازی داده ها داشته باشد.
با آنکه یادگیری ماشین هنوز در حال توسعه و گامهای بلوغ خود می باشد، با این حال در همه چیز از امور مالی گرفته تا رسانه های اجتماعی کاربرد دارد. تجمیع و تحلیل داده های بسیار عظیم در صنایع مختلف و تحلیل آنها با کمک یادگیری ماشین و در تجزیه و تحلیل آن بوسیله دادهای آماری می تواند منجر به گامهای جدیدی در توسعه کسب و کار و تجاری سازی داده ها داشته باشد.
معمار اینترنت اشیاء (IoT Architect)
معمار اینترنت اشیاء نیز عنوان دیگری از مشاغل نو ظهور می باشد که سعی می کند جای خود را در سمت های سازمانی پیدا کند. صنعت اینترنت اشیاء با سرعت بسیار زیاد در حال رشد می باشد و صنایع مختلف به دنبال راهکارهایی برای استفاده و ادغام تجهیزات IoT در عرصه های تجاری خود می باشند. ضمن اینکه به لطف پیشرفت ها و تحولات اخیر در دنیای فناوری، تجهیزات و صنایع مبتنی بر IoT از امنیت بسیار بالاتری در مواجهه باحملات سایبری، برخوردار هستند.
با توجه به پیشرفت هایی که فناوری در طی سالهای اخیر داشته است، IoT عناوین جدیدی از مشاغل را زیر مجموعه خود بوجود آورده است که از آن جمله می توان به، معمار راه حل های IoT (IoT Solution Architect) و متخصص داده های IoT (IoT Data Scientist) اشاره نمود.
یکی از نکات بسیار مهمی که در خصوص چنین نقش هایی در سازمان ها بایستی مد نظر قرار گیرند، توجه به درک عمیق از فعالیت های تجاری و کسب و کار، علاوه بر داشتن مهارت های IT برای سپردن این سمت ها به افراد می باشد. زیرا همانطور که پیش از این نیز اشاره شد با توجه به اینکه فناوری های نو ظهور رابطه مستقیم و تنگاتنگی با کسب و کار و راهبری آن دارند بنابرین اشراف بر حوزه های میان رشته ای کسب و کاری و فناوری اطلاعاتی از نیازمندی های چنین مشاغلی می باشد.
وکیل هوش مصنوعی (AI Lawyer)
درست متوجه شدید، منظور از وکیل هوش مصنوعی، شخصی حقیقی برای پاسخگویی به نیازمندی های قانونگذاری در حوزه هوش مصنوعی می باشد.
به گفته کایل رایت، مدیر عامل و بنیانگذار شرکت SaaS VeryConnect:
”قانون کاملتری از دل قوانین فعلی در حال ظهور است که مسئولیت و پاسخگویی بیشتری از دل آن پدیدار می گردد و برای پاسخگویی به سرعت تغییرات، نیاز به یک آینده پژوه در سیستم حقوقی می باشد.“
مدیر ارشد داده (chief Data Officer)
زمانی که بحث از دیتا به میان می آید و اهمیت وارزشی که دیتا این روزها برای سازمان ها پیدا کرده است، بایستی انتظار یک پوزیشن مدیریت ارشد داده را نیز در واحد فناوری اطلاعات داشت.
به گفته جیم آیشمان از شرکت BillTrust، مدیر ارشد داده ها در حاضر یک پست سازمانی در مقام رهبری فناوری اطلاعات در بسیاری از شرکت ها می باشد، اما انتظار می رود که این امر طی یک دهه آینده در سطح پایین تری از سازمان قرار گیرد.
همانند مدیر ارشد امنیت (Chief security Officer) و CISO که طی چند سال قبل در سازمان ها در حال افزایش بودند، در حال حاضر با توجه به گسترش داده ها و نیاز به حکمرانی داده ها نیاز به مدیر ارشد داده (Chief Data Officer) در سازمان ها احساس می شود.
مدیر ارشد انطباق داده (Data Compliance Officer)
گاهی اوقات نیازهای تکنولوژی یا کسب و کاری باعث ایجاد مشاغل جدید نمی گردد بلکه فشارهای بیرونی مانند تغییر در سطوح نظارتی، دلیل بوجود آمدن برخی مشاغل و پست های سازمانی جدید می باشد.
گماردن فردی در سازمان به منظور مدیریت در استفاده از بهترین رویکرد درخصوص محافظت از حریم خصوصی، امری مهم و حیاتی می باشد. این نقش به کارکنان در تعیین محل قرار گرفتن داده های سازمانی مانند ابر خصوصی یا سرویس های ابری عمومی کمک می کند و در عین حال روش های مختلف محافظت از داده هامانند انواع رمز گزاری ها را برای دسترسی به دیتا نشان می دهد.
این شغل مخصوصا در کسب و کارهای بین المللی بسیار اهمیت می یابد بطوریکه در سازمان تنظیم مقررات حمایت از داده های عمومی (GDPR) اتحادیه اروپا به آن اشاره شده است و کسب وکارهای بین المللی موظف به استفاده از این نقش برای حفظ حریم خصوصی داده در سطح مرزهای بین المللی باشند.
مدیر ریسک سایبری و تاب آوری سازمانی (Cyber risk & resilience manager)
با توجه به اتفاقاتی که درحوزه امنیت اطلاعات در حال رخ دادن می باشد و این واحد بعنوان خط مقدم حفظ امنیت اطلاعات درسازمان ها می باشد، به نظر می رسد که نیاز به یک تحلیلگر ریسک سایبری و کسی که بتواند تاب آوری سایبری را در سازمان ارزیابی نماید، امری ضروری می باشد.
مدیران ارشد امنیت اطلاعات (CISO) در برخی سازمان ها به دنبال بازنگری در تعریف و تعیین مسئولیت ها در تیم خود و ایجاد یک جایگاه سازمانی برای رهبری فکری در زمان بروز مشکلات سایبری هستند.
رابط فروش خدمات ابری (Cloud vendor liaison)
ایان مک کلارتی، مدیرعامل و رئیس هیئت مدیره شرکت خدمات فناوری اطلاعات PhoneixNAP، انتظار دارد که با رشد محیط های Multi-Cloud، نیاز به یک نقش تخصصی دارد که بتواند بطور همزمان مدیریت منابع در محیط های Multi-Cloud و استراتژی های وابسته به هریک را هماهنگ نماید.
مک کارتی می گوید: نقش این شغل هم تا حدی فنی و هم مالی می باشد و کسی که این نقش را برعهده می گیرد بایستی به اندازه کافی باهوش باشد تا بتواند به منابع از دیدگاه فناوری اطلاعات بنگرد و در عین حال توانایی مذاکره و مدیریت فروشندگان رو به رشد را داشته باشد.
آزمایش کننده تکنولوژی (Technology Tester)
در طول زمان فناوری های مختلف در حال ظهور و یا از بین رفتن هستند. اما اطمینان از صحت عملکرد فناوری های جدید همیشه مورد نیاز بوده است و با توجه به سرعت رشد فناوری های نو ظهور، اطمینان از عملکرد آنها نیز امری طبیعی می باشد. با این حال با توجه به ظهور فناوری هایی همچون اینترنت اشیاء (IoT)، هوش مصنوعی (AI)، واقعیت مجاری (Virtual Reality) و همچنین الگوهای جدیدی مانند بیت کوین و زنجیره بلوکی (Block Chain) این امر پیچیده تر و تخصصی تر شده است.
این در حالی است که عناوینی همچون تستر واقعیت مجازی، مهندس تست زنجیره بلوکی، تحلیلگر تست داده کاوی و مهندس اتوماسیون زیرساخت جزء عناوینی از مشاغل زیرمجموعه این سرفصل شغلی می باشد.
متخصص علوم داده در چهار حوزه Data science QA [lead/engineer/tester/analyst]
رونق عنوان شغلی متخصص علوم داده در پاسخ به نیاز تجاری موجود در کسب و کارهای می باشد و با توجه به نیازی که به دلیل حصول اطمینان از دریافت نتیجه مناسب در سازمان ها وجود دارد، هزینه های زیادی را برای این سمت صرف می نمایند. علم داده نیاز به چهار ستون Lead ،Engineer،Tester و Analyst در زیرمجوعه شغلی خود دارد.
بر اساس پیش بینی کارشناسان، با وجود رشد متخصصان این حوزه، به دلیل نیاز به تضمین کیفیت در حوزه داده ها و تحلیل آن و آورده تجاری این شغل، آینده بسیار درخشانی برای آن متصور هستند.
برنامه نویس کوانتومی (Quantum Programmer)
شاید از نگاه برخی تحلیل گران چنین نیازی در حال حاضر دور از ذهن باشد ولی باید بدانید که نیاز به برنامه نویسان کوانتومی و متخصصین الگوریتم های کوانتومی به شدت در حال رشد می باشد. بطوریکه با توجه به رشد فناوری های نوظهور و تحول دیجیتالی در صنایع و استفاده از ابزارهای فناورانه جدید، مرز استفاده از محاسبات به سطح کوانتومی رسیده است و این فرصت بزرگ برای برنامه نویسان و متخصصین این حوزه بعنوان نخستین افراد در ایجاد فناوری های نسل بعدی را فراهم نموده است.