تعریف مدل کسب و کار آمازون می تواند یک کار عجیب باشد، زیرا مشاهده می کنیم که این غول تجارت جهانی سال به سال، هم از نظر جغرافیایی و هم از نظر محصولات و خدمات ارائه شده، گستردگی خود را افزایش می دهد. برای اینکه تصوری از اندازه کسب و کاری که در مورد آن صحبت می کنیم به شما بدهیم، در مدت زمانی که شما برای خواندن این مقاله ساده صرف می کنید، ممکن است آمازون حدود یک میلیون دلار بیشتر به درآمد خود اضافه کرده باشد.

 

 

تاریخچه مختصری از آمازون

در سال 1994، جف بزوس یکی از مدیران سابق صندوق های تامین مالی وال استریت و یک آینده نگر که از پتانسیل اینترنت و پلتفرم های تجارت الکترونیک آگاه بود، تصمیم گرفت اولین گام را برای ایجاد یک “فروشگاه آنلاین همه چیز” بردارد. بله، او از ابتدا می دانست که این هدف آمازون است. در ابتدا به این فکر کرد که نام شرکت را “Cadabra” (از abracadabra) بگذارد. با این حال، وکیل او، تاد تاربرت، به او توصیه کرد که این نام را می توان نوعی مبهم دانست. علاوه بر این، به نظر می رسد تلفظ این کلمه کمی سخت باشد مخصوصا برای کسی که در حال صحبت با تلفن است.

پس از تعیین نام جدید، تصمیم بعدی در مورد محصولی است که در پلت فرم تجارت الکترونیک فروخته می شود. بزوس دریافت که منطقی ترین گزینه فروش کتاب است. برخلاف روزنامه نگاران و تحلیلگران مالی، که نمی توانستند رشد اینترنت را مانند بزوس ببینند، Amazon.com در سال اول فعالیت خود به 180000 کاربر دست پیدا کرد. در می 1997، Amazon.com با 54 میلیون دلار در بورس نَزدَک (NASDAQ) به یک شرکت سهامی عام تبدیل شد.

در پایان همان سال، 1 میلیون کاربر و 148 میلیون دلار درآمد آمازون بود (که در سال بعد به 610 میلیون دلار تبدیل می شد). این شرکت به سرعت گسترش یافت و شروع به فروش فایل های موسیقی، ویدئو، لوازم الکترونیکی، بازی های ویدئویی، نرم افزار، لوازم خانگی، اسباب بازی، بازی و غیره کرد. علاوه بر این، چیزی که مشتریان را به خود جلب کرد، ابزارهای توصیه شخصی و نظرات مشتریان در این وب سایت بود، که توانست جامعه ای از مصرف کنندگان را توسعه دهد. در سال 2000، آمازون فضایی را برای شرکت‌ها و افراد کوچک باز کرد تا کالاهای خود را از طریق این پلتفرم بفروشند.

دو سال بعد، خدمات وب آمازون (AWS) راه اندازی شد و آنچه را که بزوس از ابتدا ادعا می کرد تأیید شد: آمازون یک خرده فروش نبود، بلکه یک شرکت فناوری بود. از آن سال به بعد، AWS خدماتی را در اینترنت برای توسعه‌دهندگان ، بازاریابان،سرویس های مبتنی بر پردازش ابری که نیاز به منابع پرداژشی داشتند، اجاره میداد. کتابخوان های الکترونیکی کیندل در سال 2007 ظاهر شدند و بازار کتاب های الکترونیکی را تقویت کردند.

در سال 2009، این شرکت Amazon Encore را راه اندازی کرد، اولین خط انتشار خود، که به افراد اجازه می داد کتاب های الکترونیکی خود را منتشر کنند. دو سال بعد، با هدف توسعه عناوین خود، به انتشارات آمازون تبدیل شد. خب، آمازون از یک کتابفروشی به یک «فروشگاه همه چیز» و سپس به یک غول تجارت الکترونیک در سراسر جهان تبدیل شد. اما این برند قطعاً به همین جا ختم نشدو به نظر می رسد پتانسیل آن هرگز به پایان نمی رسد. شاید چیزی که مخاطبانش را تا این حد نزدیکش نگه می دارد حاشیه سود آن است که در هر محصول/خدماتی که توسط شرکت ارائه می شود کم می ماند.

برای خریدار، دانستن این نکته راحت است که آمازون همیشه قیمت مناسب و رقابتی را در همه زمینه ها و محصولات به ارمغان خواهد آورد. و برای فروشندگانی که از پلتفرم چند وجهی استفاده می کنند، راحت تر است که مطمئن شوند به آسانی می توانند محصولات خود را در وب سایت نمایش دهند و در تمام قاره های روی کره زمین فروش داشته باشند. امروزه آمازون به عنوان بزرگ‌ترین خرده‌فروش روی جهان شناخته می‌شود.

 

چه کسی مالک آمازون است؟

همانطور که گفته شد، آمازون به طور کامل متعلق به موسس میلیاردر آن، جف بزوس است. با این حال، در ژوئیه 2021، بزوس از سمت مدیرعاملی کناره‌گیری کرد تا رئیس هیئت مدیره شود و اندی جاسی را برای پست‌ مدیر عاملی انتخاب کرد. برخلاف روابط گوگل با آلفابت و فیسبوک با متا، آمازون در واقع نام رسمی گروه هلدینگ است که شامل تمام سرویس های ایجاد شده آن، مانند آمازون موزیک، آمازون پرایم ویدئو، کیندل و دستگاه های الکسا، خدمات وب آمازون (AWS) می شود.

این استراتژی برندینگ اصطلاحا Branded house گفته می شود.

 

 

بیانیه ماموریت آمازون

آمازون با چهار اصل هدایت می شود:

• وسواس مشتری به جای تمرکز بر رقیب
• اشتیاق به نو آوری و خلق ایده
• تعهد به برتری عملیاتی
• تفکر بلندمدت آمازون

با این چهار اصل آمازون در تلاش است تا مشتری مدارترین شرکت در سطح دنیا، بهترین کارفرما در سطح دنیا و امن ترین مکان در سطح دنیا برای کار باشد.

 

آمازون چگونه درآمد کسب می کند؟

برای درک اینکه آمازون چگونه درآمد کسب می کند، باید نگاهی به هر یک از فعالیت های عملیاتی مختلف که زیر چتر این شرکت بزرگ در حال انجام است، بیندازیم.
این فعالیت ها عبارتند از:

• بازار آمازون: اولین جریان درآمد این شرکت، Amazon.com بیش از 50 درصد از درآمد را تشکیل می دهد. ساختار این بخش به این شکل است که آمازون برای تبلیغ و فروش محصولات در سایتش، از فروشندگان خود هزینه ای دریافت می کند.
• آمازون پرایم: این مدل کسب و کار اشتراکی آمازون است و برای رشد برند آمازون حیاتی بوده است. در ازای هزینه ماهانه، مشترکین به کاتالوگ پخش ویدیو و موسیقی پلتفرم، ارسال رایگان دو روزه، ذخیره نامحدود عکس و غیره دسترسی دارند. Prime در حال حاضر بیش از 150 میلیون عضو دارد.
• خدمات وب آمازون: این یک پلتفرم ساختار فناوری اطلاعات کم هزینه است که خدمات آن توسط شرکت ها، سازمان ها و موسسات در سراسر جهان قرارداد می شود. این بخش از خدمات آمازون قطعا منبع اصلی درآمدش نیست، اما مطمئناً سودآورترین منبع درآمد است.
• آمازون کیندل: این سرویس مطالعه کتاب الکترونیکی آمازون است که در آن کاربران می‌توانند کتاب‌ها، مجلات و روزنامه‌هایی را که در فروشگاه کیندل موجود است، خریداری، مرور و دانلود کنند. آمازون از خود Kindle درآمد زیادی کسب نمی کند، اما با جذب ترافیک به طرح عضویت Prime به اهداف تجاری خودش در این بخش دست پیدا می کن.
  علاوه بر این، این پلتفرم به نویسندگان مستقل اجازه می دهد تا محصولات اطلاعاتی و کتاب های الکترونیکی خود را منتشر کنند و چیزی بین 30 تا 70 درصد از حق امتیاز از فروش دریافت کنند.
• ثبت اختراعات آمازون: این شرکت بیش از 1000 پتنت ثبت شده دارد که چندین مورد از آنها توسط شرکت های دیگر مجوز دارند.
• تبلیغات آمازون: پلتفرم تبلیغات آمازون، خدمات تبلیغات و ویدیوهای حمایت شده مالی را ارائه می دهد. این یک کانال بازاریابی بسیار کارآمد است، زیرا مخاطبانی که به پلتفرم دسترسی پیدا می‌کنند با قصد خرید چیزی آنجا هستند.

 

بوم مدل کسب و کار آمازون

مدل کسب و کار آمازون را می توان در بوم مدل کسب و کار زیر مشاهده کرد:

 

دانلود فایل PDF بوم مدل کسب و کار آمازون (فارسی)

 

بخش های مشتری آمازون

بخش های مشتریان آمازون را می توان اساسا به سه گروه تقسیم کرد: فروشندگان، خریداران و توسعه دهندگان.

فروشندگان تمام شرکت هایی هستند که از پلتفرم تجارت الکترونیک آمازون برای فروش محصولات خود به مخاطبان گسترده آن در سرتاسر دنیا استفاده می کنند.

توسعه دهندگان همه جامعه ای هستند که با خدمات وب آمازون (AWS) و پلتفرم محاسبات ابری آمازون، درگیر هستند. همانطور که خود وب سایت آمازون می گوید، آنها مشتریان و شرکای تجاری این شرکت هستند که تقریباً در هر صنعت و با هر اندازه ای، از جمله استارتاپ ها، شرکت ها و سازمان های بخش عمومی را شامل می شوند.

و خریداران میلیون‌ها نفر در سراسر جهان هستند که محصولات و خدمات را از طریق کانال‌های آمازون به دست می‌آورند. آمازون مشتریان خود را بر اساس برخی ویژگی ها، مانند علاقه، تعامل و اطلاعات شخصی (سن، جنسیت، فضای جغرافیایی، زبان و غیره) دسته بندی می کند.

ارزش پیشنهادی آمازون

جف بزوس تعریف می کند که مدل کسب و کار آمازون مبتنی بر سه ارزش پیشنهادی است: قیمت پایین، تحویل سریع و طیف گسترده ای از محصولات. با این حال، با نگاهی به سه مزیت مصرف‌کننده (Customer benefit)، می‌توان گفت که بیشترین ارزش پیشنهادی آمازون راحتی است، زیرا مخاطب می‌داند که تنها با کمک یک دستگاه متصل به اینترنت، به کاتالوگ محصولات بزرگترین خرده‌فروشی در جهان دسترسی دارد و کالای مورد نظر خود را می تواند با قیمت مناسب و خدمات تحویل چابک، ایمن و قابل اعتماد در سرتاسر دنیا تحویل بگیرد.

کانال های توزیع آمازون

مطمئناً وب سایت آمازون بزرگترین و مهم ترین کانال این شرکت است. اما کانالهای مهم دیگر این شرکت مانند: آمازون پرایم (پلتفرم پخش، سرگرمی و اشتراک آن) و برنامه وابسته آن نیز بعنوان کانال های توزیع این شرکت محسوب می شوند. به عنوان یک شرکت مبتنی بر اینترنت، بازاریابی آن اساسا دیجیتالی است که عبارتند از تبلیغات، انتشارات حمایت شده و بازاریابی ایمیلی. به طور کلی، این شرکت بیش از ده میلیارد دلار در سال 2019 در رسانه ها سرمایه گذاری کرد.

 

 

نکات کلیدی

می توان گفت که آمازون چهره بازار جهانی کنونی است و دائماً در حال گسترش. آمازون یک نام تجاری با تولید روزافزون است که به سرعت با درخواستهای جدید مشتریان به روشی سریع، موثر و واقعی سازگار می شود. به همین دلیل، در حال حاضر، با وجود اینکه در همه عرصه‌ها با رقابت مواجه است، چتر شرکتی آن بی‌نظیر است و بنابراین، می تواند برای سال‌های آینده نیز پیشتاز باشد.